- Phóng viên: Dịch Covid-19 đã ảnh hưởng đến đời sống, thu nhập của giáo viên. Bộ trưởng có thể cho biết trong năm mới, Bộ GD-ĐT có đề xuất gì nhằm hỗ trợ giáo viên để họ có thể yên tâm công tác?

+ Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Gần 2 năm chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19, bên cạnh khó khăn về dạy và học, những khó khăn về tài chính, thu nhập, mất việc… đang tác động rất nặng nề đến hệ thống giáo dục cả công lập và tư thục.

Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết Bộ GD-ĐT đã xây dựng phương án đề xuất gói hỗ trợ giáo viên và cơ sở giáo dục hơn 800 tỉ đồng trình Chính phủ xem xét

Riêng hệ thống giáo dục mầm non tư thục bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Nhiều cơ sở phải đóng cửa, sang tên, rao bán, nhiều lao động mất việc làm và có khoảng 1,2 triệu cháu nguy cơ không có chỗ học.

Trước thực tế này, Bộ GD-ĐT đã kiến nghị, đề xuất tới Chính phủ về các giải pháp hỗ trợ cho các cơ sở giáo dục và giáo viên. Trong đó, kiến nghị Chính phủ hỗ trợ người lao động bị tạm hoãn hợp đồng lao động, nghỉ không lương; người lao động bị chấm dứt hợp đồng lao động nhưng chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp. Bộ GD-ĐT cũng đã xây dựng phương án đề xuất gói hỗ trợ để trình Chính phủ xem xét, hỗ trợ người lao động và cơ sở giáo dục, với trị giá hơn 800 tỉ đồng.

Bên cạnh các chính sách hỗ trợ chung theo các quy định của Chính phủ, hiện nay, Bộ GD-ĐT đang tiếp tục đề xuất Chính phủ có chính sách hỗ trợ tài chính đặc thù cho ngành Giáo dục. Đồng thời, đề xuất Chính phủ xem xét, bố trí nguồn kinh phí để ngành Giáo dục chuyển trạng thái hoạt động thích ứng, ứng phó với dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp và có thể kéo dài, gắn với đẩy mạnh chuyển đổi số trong dạy và học.

- Học kỳ 1 của năm học 2021-2022 đã kết thúc trong điều kiện đa số các địa phương dạy học trực tuyến. Mặc dù, thầy cô giáo cả nước đã và đang cố gắng khắc phục khó khăn để việc học tập của học sinh không bị gián đoạn nhưng chất lượng là điều đáng bàn, Bộ trưởng có ý kiến gì về việc này?

+ Không chỉ trong học kỳ I năm học 2021-2022 mà trong suốt 2 năm qua, hoạt động dạy học trực tuyến đã được ngành giáo dục triển khai trên diện rộng bởi yêu cầu ứng phó bắt buộc với dịch bệnh. Cũng vì ứng phó bắt buộc nên việc triển khai nhìn chung còn bị động, thiếu đồng bộ và thiếu nhiều điều kiện cần thiết. Sự khác nhau về hạ tầng truyền thông, điều kiện kinh tế giữa các các vùng miền đã tạo nên khoảng cách lớn trong tiếp cận giáo dục, trong đó các học sinh, đặc biệt ở các cấp học mầm non, tiểu học thuộc các khu vực khó khăn, miền núi hải đảo… phải chịu thiệt thòi hơn cả.

Rất nhiều giải pháp từ Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương, cơ sở giáo dục đã được đưa ra; rất nhiều sự nỗ lực từ cán bộ quản lý, giáo viên, đến học sinh, phụ huynh đã được thể hiện. Chương trình "Sóng và máy tính cho em" do Thủ tướng Chính phủ phát động, các Bộ, ngành triển khai thực hiện, các địa phương hưởng ứng, các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đồng hành… để cùng góp thiết bị học tập, góp sóng internet cho dạy và học là một ví dụ. Đến thời điểm này, đã có hàng chục ngàn máy tính, điện thoại được gửi tới học sinh.

Dạy học trực tuyến, nhất là ở bậc phổ thông, không thể có chất lượng như dạy học trực tiếp, ngay cả đối với nhiều nước có điều kiện tốt hơn Việt Nam cũng cùng chung chia sẻ này. Nhưng trong hoàn cảnh cụ thể, chúng ta phải cân nhắc và lựa chọn giải pháp dạy học linh hoạt và phù hợp nhất.

Hiện nay, trên cơ sở khảo sát, đánh giá của Bộ GD-ĐT, các địa phương, chuyên gia… có thể thấy, sau một thời gian dài nhiều địa phương do dịch bệnh chuyển sang dạy học trực tuyến đã phần nào duy trì nhịp độ học tập và bảo đảm tiến độ. Tuy nhiên, nếu kéo dài hơn việc dạy học gián tiếp với các hình thức qua internet, trên truyền hình, thì tác động tiêu cực sẽ lớn dần, ảnh hưởng đến chất lượng dạy học, cũng như sức khỏe thể chất, tinh thần của cả người dạy, người học và các đối tượng liên quan.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn kiểm tra tình hình dạy - học tại Bắc Giang

- Nhiều địa phương đang dần dần đưa học sinh trở lại trường. Vậy kế hoạch của Bộ như thế nào để bù đắp kiến thức cho học sinh khi bước vào học kỳ 2?

+ Mong mỏi được đến trường học tập trực tiếp của học sinh, giáo viên là mong mỏi rất chính đáng. Đối với ngành Giáo dục, việc chuyển trạng thái sang thích ứng an toàn, dần mở cửa trường học là nhiệm vụ rất quan trọng để các hoạt động giáo dục sớm quay trở lại trạng thái bình thường.

Thực hiện chủ trương thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh Covid-19 của Chính phủ, Bộ GD-ĐT đã ban hành nhiều hướng dẫn cụ thể gửi các địa phương về việc dạy học trực tiếp, mở cửa trường học an toàn. Bộ GD-ĐT cũng đã phối hợp với Bộ Y tế để có hướng dẫn tới từng cơ sở giáo dục về các phương án đảm bảo an toàn khi học sinh trở lại trường học trực tiếp.

Cùng với việc mở cửa trường học, Bộ GD-ĐT đã chỉ đạo các địa phương có kế hoạch bù đắp kiến thức cho học sinh sau khi các em được trở lại học trực tiếp, trong đó rà soát, đánh giá và phân định từng nhóm học sinh cụ thể để lên kế hoạch dạy bù trong ngắn hạn và dài hạn. Việc bù đắp kiến thức được ngành giáo dục xác định không chỉ thực hiện trong một năm mà còn kéo dài trong nhiều năm. Bên cạnh việc bù đắp kiến thức, các nhà trường cũng cần nhận diện được những vấn đề tâm lý của học sinh, để có tư vấn, hỗ trợ tâm lý cho học sinh trong đại dịch Covid-19 và sau khi quay lại trường học.

Bộ GD-ĐT sẽ sớm ban hành văn bản điều chỉnh các văn bản cũ để phù hợp với hướng dẫn của Bộ Y tế trong tình hình mới. Ngoài ra, Bộ GD-ĐT cũng sẽ có thêm một số hướng dẫn cho bậc mầm non để tạo thuận lợi cho các địa phương triển khai. Trước khi học sinh quay trở lại trường, cần chuẩn bị tinh thần, thái độ cho cả phụ huynh và học sinh. Trong những ngày đầu học sinh quay trở lại trường cần có các hoạt động hội nhập, tương tác xã hội, kỹ năng khác. Bởi sau thời gian dài học trực tuyến, sẽ có trường hợp học sinh ngại học trực tiếp, giáo viên ngại dạy trực tiếp, do đó, cần có những hỗ trợ để học sinh hứng thú, mong muốn được học trực tiếp, giáo viên thích ứng trở lại với dạy trực tiếp.

- Xin cảm ơn Bộ trưởng!