Những năm qua, nghề nuôi cá lồng trên sông đã có sự phát triển mạnh. Tuy nhiên, do chưa làm tốt công tác quy hoạch, vấn đề cấp phép, bảo vệ môi trường và đầu ra của sản phẩm, nên nghề nuôi cá lồng trên sông còn gặp khó khăn, tiểm ẩn nhiều hệ lụy. Vì vậy, để phát triển bền vững, cần có những giải pháp hiệu quả mang tính đột phá.

 

Cơ sở sản xuất thủy sản trên sông Kinh Thầy của gia đình ông Nguyễn Trung Tựu ở xã Nam Tân huyện Nam Sách, một trong những cơ sở nuôi cá lồng đầu tiên trên địa bàn tỉnh. Đến nay, cở sở đã có 140 lồng cá trên sông. Với  kinh nghiệm nhiều năm, ông Tựu đã áp dụng nhiều tiến bộ kỹ thuật mới trong nuôi cá lồng trên sông để tạo sản phẩm an toàn, chất lượng. Sản phẩm cá trắm, chép giòn được đăng ký thương hiệu riêng và được gắn chíp truy suất nguồn gốc. Để phát triển bền vững, mọi hoạt động nuôi cá lồng trên sông của gia đình đều gắn với bảo vệ môi trường sông nước. 

Thực tế cũng cho thấy, số cơ sở nuôi cá lồng áp dụng được các tiến bộ khoa học tạo sản phẩm sạch và gắn với bảo vệ môi trường vẫn còn ít so với mức độ phát triển hiện nay. Toàn tỉnh đã có 9 huyện, thị xã, thành phố phát triển nghề nuôi cá lồng trên sông, với trên 450 hộ nuôi, có tổng số lồng nuôi lên đến trên 7.000 lồng cá, sản lượng cá hàng năm đạt khoảng 17.000 tấn. Đối tượng nuôi cũng đa dạng về chủng loại cá. Tuy nhiên, số hộ nuôi tự phát vẫn chiếm tỷ lệ lớn đang tiềm ẩn một hệ lụy về ô nhiễm môi trường. Ước tính mỗi lồng nuôi tiêu tốn khoảng 60 kg cám/lần, tần suất cho cá ăn mỗi ngày từ 2 đến 3 lần. Như vậy, lượng cám đổ xuống sông mỗi ngày có thể lên đến cả trăm tấn. Ngoài ra chưa kể lượng thuốc kháng sinh, thuốc chữa bệnh cho cá cũng khá lớn. Lượng thuốc bị hòa tan vào nước, thức ăn dư thừa lắng đọng xuống đáy lồng, phân cá, rồi cá chết không được xử lý đúng cách có thể làm ô nhiễm nước sông. 

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hiện toàn tỉnh có tới 438 hộ nuôi cá lồng chưa được cấp phép, chiếm tới 97% tổng số hộ nuôi cá lồng trên sông. Nguyên nhân do vướng mắc về các thủ tục liên quan tới đê điều, phòng chống thiên tai, thủy sản, giao thông đường thủy... Tình trạng nuôi cá lồng không chưa được cấp phép và không có quy hoạch không chỉ tiểm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường mà còn gây bất ổn về cung cầu sản phẩm. Để nghề nuôi cá lồng phát triển bền vững, tỉnh cần có định hướng phát triển nghề nuôi cá lồng phù hợp. Bên cạnh đó, việc cấp phép cần sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền địa phương và các ngành chức năng, không để các hộ phát triển ồ ạt, khó kiểm soát như hiện nay.