Hầu hết người tiêu dùng đều có tâm lý chung là hoang mang, lo lắng vì tin và làm theo hướng dẫn của những đối tượng lạ mà họ đã mất từ vài triệu đến hàng trăm triệu nhưng không hề nhận được bất cứ phần thưởng hoặc quà khuyến mại nào. Thậm chí, có người tiêu dùng còn vay mượn tiền của người thân, bạn bè để chuyển tiền cho đối tượng lạ với mong muốn nhanh chóng hoàn thiện hồ sơ để nhận thưởng theo hướng dẫn. Đây là những chiêu trò lừa đảo không mới, tuy nhiên nhiều người tiêu dùng vẫn nhẹ dạ, cả tin trở thành nạn nhân và phải gánh trên vai những khoản nợ không biết đến bao giờ mới trả hết.
Các chiêu thức lừa đảo phổ biến
Gọi điện thông báo trúng thưởng: Hình thức rất phổ biến của chiêu thức này là người tiêu dùng nhận được cuộc gọi của đối tượng lạ, tự xưng là nhân viên của Công ty X nào đó thông báo rằng “người tiêu dùng là 1 trong 5 người được lựa chọn ngẫu nhiên may mắn trúng thưởng trong đợt bốc thăm kỷ niệm thành lập Công ty hay trong 1 chương trình tri ân khách hàng”. Để tạo lòng tin cho người tiêu dùng, khi gọi điện đến, các đối tượng đều tự xưng là người của cơ quan chức năng có uy tín, hoặc chương trình đã được Bộ Công Thương cấp phép, thậm chí cung cấp đầy đủ tên công ty, địa chỉ, số điện thoại hotline, số zalo,... Người tiêu dùng không hề tìm hiểu, kiểm chứng mà liên hệ ngay số điện thoại đã được đối tượng lạ cung cấp và làm theo hướng dẫn. Cũng có những người tiêu dùng tìm hiểu thông tin nói trên bằng công cụ google, dù không tra được kết quả rõ ràng nhưng vẫn mù quáng thực hiện theo yêu cầu của đối tượng lạ. Vì số tiền hoặc món hàng trúng thưởng có giá trị lớn nên khi đối tượng lạ yêu cầu người tiêu dùng phải đóng vài triệu làm tiền cọc để nhận thưởng, thậm chí còn hứa hẹn khi trả thưởng sẽ trả lại số tiền cọc đó, người tiêu dùng đã ngay lập tức mắc bẫy và nhanh chóng chuyển tiền.
Mời chào mua hàng để tiếp tục nhận mã trúng thưởng: Sau khi được thông báo trúng thưởng, ngoài hình thức chuyển tiền thuế, đối tượng lừa đảo còn đưa thêm chiêu trò dụ dỗ người tiêu dùng mua thêm sản phẩm để nhận thêm mã quay thưởng với lời hứa hẹn càng mua nhiều mã, càng trúng thưởng nhiều, số tiền trúng thưởng càng lớn. Người tiêu dùng cũng không tìm hiểu, xác minh thông tin, tiếp tục đặt mua những sản phẩm với trị giá cao từ vài triệu đến hơn chục triệu với mong muốn trúng được nhiều phần thưởng.
Nhắn tin trúng thưởng qua Facebook: Người tiêu dùng nhận được thông báo trúng thưởng qua tin nhắn messenger của Facebook với nội dung: “ Xin chúc mừng tài khoản messenger….. đã may mắn nhận được giải nhất/giải đặc biệt từ sự kiện Tuần lễ tri ân khách hàng,… Giải thưởng là 1 xe máy SHi, 100-200 triệu đồng tiền mặt và nhiều phần quà giá trị khác…”. Nhằm tạo niềm tin cho người nhận, trong tin nhắn còn thông báo đây là tin nhắn chính xác được xác nhận từ hệ thống và đề nghị người nhận không cung cấp mã trúng thưởng cho bất kỳ ai.
Để nhận được giải thưởng như thông báo thì người nhận cần làm hồ sơ theo hướng dẫn trong đó bao gồm đầy đủ thông tin của người nhận để hoàn tất thủ tục nhận giải thưởng. Nhiều người tiêu dùng khá cảnh giác nên cũng thử liên hệ với số điện thoại được cung cấp trên tin nhắn, nhưng sau khi nghe xong cuộc gọi lại hoàn toàn tin tưởng và thực hiện theo hướng dẫn, làm thủ tục chuyển tiền cho đối tượng lạ. Tuy nhiên sau khi chuyển tiền xong thì người tiêu dùng sẽ không thể nào liên hệ được với số điện thoại này nữa và tài khoản thông báo trúng thưởng kia cũng chặn luôn facebook của người tiêu dùng.
Ví dụ điển hình trong rất nhiều cuộc gọi đến Tổng đài 1800.6838 có 1 cuộc gọi gần như kêu cứu của người tiêu dùng N.T.V ở Long An. Sau khi nhận được thông báo trúng thưởng trong tin nhắn messenger, chị V đã làm theo hướng dẫn mà không hề nghi ngờ và xác minh vì khi nhận được thông tin chị đã gọi lại tổng đài của messenger, có người nhấc máy và tự xưng là Phó giám đốc bộ phận CSKH của Facebook Việt Nam, hơn nữa còn cung cấp cho chị cả số di động để phòng khi tổng đài bận. Tin tưởng tuyệt đối và làm theo hướng dẫn về thủ tục, hồ sơ nhận thưởng, chị V đã nộp một khoản “thuế nhà nước” cho bên họ là 3 triệu đồng, sau đó là rất nhiều lần nộp tiền để làm thuế trước bạ nhận xe máy, tiền thuế thu nhập cá nhân cùng rất nhiều chi phí khác,… Điều đáng nói là tất cả số tiền chị V nộp đều là tiền giấu chồng đi vay mượn khắp nơi với hy vọng khi nhận được 200 triệu đồng tiền thưởng sẽ trả nợ. Khi số tiền đã nộp lên đến hơn 100 triệu đồng thì chị V không thể liên lạc được với số điện thoại tổng đài cũng như di động của vị phó giám đốc kia nữa.
Khuyến cáo người tiêu dùng
Hầu hết những hình thức lừa đảo này đều đánh vào lòng tham của người tiêu dùng đối với số tiền thưởng lớn hoặc sự nhẹ dạ, cả tin của người tiêu dùng khi nghe giải thưởng do các công ty lớn trao như Thế giới Samsung, Thế giới di động, Siêu thị Điện máy hay giải thưởng được cấp phép hoặc gắn mác các cơ quan chức năng như Bộ Công Thương, Đài truyền hình TPHCM,…
Nhằm tránh sa bẫy của những đối tượng lừa đảo, người tiêu dùng cần lưu ý những nội dung cụ thể sau:
-
Tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân cho người lạ.
-
Nâng cao cảnh giác với những cuộc gọi từ người lạ, cảnh giác với những thông tin mà đối tượng lạ cung cấp. Yêu cầu đối tượng đó cung cấp đầy đủ thông tin về họ tên, chức vụ, đơn vị công tác, địa chỉ, số điện thoại (đối với đối tượng là cá nhân); Tên Công ty, địa chỉ cụ thể, số điện thoại, mã số thuế, giấy phép đăng ký kinh doanh (đối với đối tượng là doanh nghiệp). Sau đó người tiêu dùng cần tìm hiểu và xác minh thông tin của đối tượng đó thông qua các nguồn thông tin khác.
-
Tất cả các chương trình khuyến mại, trao thưởng phải được đăng ký và cấp phép tại các cơ quan chức năng có thẩm quyền như Sở Công Thương địa phương hoặc Cục Xúc tiến Thương mại, Bộ Công Thương (đặc biệt là những chương trình có giá trị từ 100 triệu đồng trở lên). Nếu cần xác minh thông tin, người tiêu dùng có thể liên hệ với các cơ quan này để được giải đáp và hỗ trợ kịp thời.
-
Bất kể là trúng thưởng trong một chương trình nào đó thì người tiêu dùng cũng phải là người đăng ký tham gia các chương trình quay thưởng/bốc thăm trúng thưởng đó. Không có việc doanh nghiệp tự lựa chọn khách hàng rồi quay thưởng và trao thưởng khi không có thông báo trước cho người tiêu dùng.
-
Rất ít trường hợp các doanh nghiệp lớn công bố trúng thưởng thông qua hình thức gửi tin nhắn trên Facebook.
-
Trong trường hợp nghi ngờ đối tượng có dấu hiệu lừa đảo, người tiêu dùng cần cảnh giác, khôn khéo yêu cầu đối tượng cung cấp thêm thông tin, sau đó làm đơn trình báo ngay cho cơ quan công an để được hỗ trợ kịp thời.
-
Người tiêu dùng nên thường xuyên cập nhập thông tin thời sự để không bị sa bẫy của những đối tượng lừa đảo này.
Người tiêu dùng cũng có thể liên hệ đến Tổng đài Tư vấn, hỗ trợ người tiêu dùng 1800.6838 của Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, Bộ Công Thương để được tư vấn, hỗ trợ và hướng dẫn kịp thời.