Chênh lệch giữa điểm thi và điểm học bạ

Vào lúc 0h ngày 24/7, Bộ GDĐT đã chính thức công bố kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2022, đồng thời, Bộ cũng đưa ra con số phân tích phổ điểm thi theo môn và theo khối.

GS.TSKH Nguyễn Đình Đức, Trưởng Ban đào tạo, Đại học Quốc gia Hà Nội, dữ liệu phổ điểm thi có thể đánh giá được mức độ, kết quả học tập của học sinh trên toàn quốc.

Những địa phương như Vĩnh Phúc, Hà Nam, Nam Định hầu hết tất cả các môn đều có phổ điểm rất tốt và tương đối sát với điểm học bạ. Trong khi đó, những vùng như Đồng bằng sông Cửu Long, các tỉnh miền núi phía Bắc, Tây Nguyên, sự chênh lệch giữa điểm thi và điểm học bạ nhiều hơn.

Theo GS.TSKH Nguyễn Đình Đức, điểm thi tốt nghiệp THPT và điểm học bạ có sự chênh lệch. Đối với từng môn học thì khoảng chênh lệch 1 điểm là khoảng cho phép, phù hợp nhưng nếu 3 điểm trên 3 đầu môn thi trong một tổ hợp thì chênh lệch đến 3 điểm khác nhau.

“Như vậy, rõ ràng điểm thi và điểm xét học bạ là hai điểm hoàn toàn khác nhau. Do đó, sử dụng kết quả thi tốt nghiệp THPT để xét tuyển vào đại học sẽ sát hơn và tốt hơn”, GS Đức khẳng định.

Một vài năm trở lại đây, khi phương thức tuyển sinh dựa vào kết quả học bạ “lên ngôi” thì sau mỗi kỳ thi tốt nghiệp THPT, mức độ chênh lệch điểm thi và điểm học bạ được nhiều người quan tâm.

“Con trai tôi thi tốt nghiệp THPT được 22,1 điểm. Tuy nhiên, con đã trúng tuyển bằng học bạ vào một ngành năm ngoái lấy 27 điểm với điểm học bạ THPT là 28 điểm. Con có nên học ngành trúng tuyển bằng phương thức xét tuyển học bạ hay xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT vào các ngành khác”, chia sẻ của một phụ huynh trên một diễn đàn mạng xã hội mới đây đang thu hút nhiều lượt bình luận.

Độ vênh giữa điểm học bạ và điểm thi khiến hầu hết các ý kiến đều đặt ra câu hỏi: “Liệu phương thức xét tuyển đại học bằng kết quả học bạ có công bằng?”.

Năm 2021, sau khi có điểm thi tốt nghiệp THPT, Bộ GDĐT đã công bố kết quả đối sánh giữa điểm thi tốt nghiệp THPT và điểm trung bình học bạ lớp 12. Mục đích của việc đối sánh này nhằm khống chế các trường làm “đẹp” học bạ, giúp học sinh có thêm cơ hội đỗ tốt nghiệp và thuận lợi trong việc xét tuyển đại học.

Theo kết quả đối sánh của Bộ, về cơ bản trung bình điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2021 và trung bình điểm học bạ lớp 12 theo từng môn học có sự tương đồng và khoảng cách được thu hẹp hơn so với năm 2020.

Đáng chú ý, điểm thi môn tiếng Anh, Lịch sử còn thấp, có mức chênh lệch khá cao với điểm học bạ. Nếu như nhiều môn ở nhiều tỉnh, thành phố chênh lệch chỉ trên dưới 1 điểm thì môn Lịch sử chênh lệch hơn 2,6 điểm; môn tiếng Anh chênh lệch hơn 1,2 điểm.

Tại nhiều tỉnh, thành phố như: Hải Phòng, Đồng Tháp, Bắc Ninh, Quảng Ninh, Sóc Trăng, Đà Nẵng…, môn Lịch sử có điểm chênh lệch khá cao, hơn 3 điểm. Trong khi đó, với môn tiếng Anh, tại các địa phương như: Trà Vinh, Hậu Giang, Cao Bằng, Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình, Hà Giang… điểm chênh lệch là hơn 2 điểm.

Sự chênh lệch điểm khá lớn khiến nhiều nhà giáo và chuyên gia giáo dục thời điểm đó cho rằng, Bộ GDĐT cần phân tích, tìm hiểu nguyên nhân và có giải pháp khắc phục.

Lo ngại “làm đẹp” học bạ

Không ít ý kiến lo ngại rằng, phương thức xét tuyển đại học dựa vào kết quả học bạ tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu giáo viên THPT nhẹ tay với học sinh của mình, thậm chí có tiêu cực trong việc “làm đẹp” học bạ. 

Nhất là trong mùa tuyển sinh năm nay, phương thức xét tuyển này đang bộc lộ nhiều bất cập khi điểm chuẩn xét tuyển học bạ của nhiều trường đại học tăng mạnh so với năm trước. Thậm chí, không ít thí sinh “ngã ngửa” khi dù đạt đến 30 điểm bằng phương thức xét tuyển này nhưng vẫn trượt đại học.

Phân tích từ các chuyên gia cho rằng, nguyên nhân điểm chuẩn học bạ năm 2022 của các trường đại học tăng là do số lượng hồ sơ nộp vào tăng, thí sinh có nhiều điểm cộng… Ngoài ra, còn có các nguyên nhân khác là điểm học bạ tăng cao; lượng thí sinh có chứng chỉ tiếng Anh quốc tế ngày càng nhiều,… nên điểm chuẩn phương thức xét tuyển học bạ cũng tăng mạnh.

Theo Tiến sĩ Hoàng Ngọc Vinh, nguyên vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ GDĐT, chuyện sửa, nâng điểm “làm đẹp” học bạ trung học phổ thông, đặc biệt học bạ lớp 12, từ lâu đã dấy lên lo ngại trong dư luận. Việc xét tuyển đại học bằng học bạ có thể khiến kết quả học tập của học sinh bị méo mó.

Đặc biệt, khi các trường đại học mở rộng cửa xét tuyển bằng học bạ, nếu không kiểm soát được sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy tiêu cực khác.

Trong nhiều cuộc trao đổi với phóng viên, TS Lê Viết Khuyến, Phó Chủ tịch Hiệp hội các trường đại học, cao đẳng Việt Nam, nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học (Bộ GDĐT) không ít lần bày tỏ nghi ngại về chất lượng tuyển sinh khi các trường ngày càng dành nhiều chỉ tiêu cho phương thức xét tuyển dựa vào kết quả học bạ.

Theo TS Lê Viết Khuyến, tình trạng chênh lệch lớn giữa điểm thi và điểm học bạ là đáng lo ngại. Bởi, thực tế, chất lượng dạy và học ở bậc phổ thông hiện nay chưa đồng đều, tình trạng quản lý lỏng lẻo, bệnh thành tích cao. Thế nên, việc xét tuyển bằng kết quả học bạ là phương thức chưa đủ độ tin cậy và tạo lòng tin với xã hội.

Ngoài lo ngại chuyện “làm đẹp” học bạ, TS Lê Viết Khuyến cũng cho rằng, 30 điểm học bạ vẫn chưa đỗ đại học gây rối loạn về phương thức tuyển sinh. Tình trạng này cứ tiếp diễn sẽ khiến chất lượng tuyển sinh trở nên tiêu cực, mất công bằng cho thí sinh.

Trước lo ngại của chuyên gia, dư luận xã hội, việc có hay không tiếp tục duy trì phương thức xét tuyển dựa trên kết quả học bạ đang là câu hỏi được đặt ra.