Chuyển đổi vị trí công việc để chống tham nhũng. Ảnh minh họa

PGS Nguyễn Hữu Tri (Học viện Hành chính quốc gia) cho rằng, muốn ngăn chặn được tham nhũng đầu tiên phải xuất phát từ người đứng đầu. Người đứng đầu phải là người có tài năng, trí tuệ, có bản lĩnh, là người gương mẫu, có như vậy mới được cấp dưới tín nhiệm, tin tưởng và sẵn sàng cống hiến.

Nếu người đứng đầu công tâm, khách quan, trong sáng cũng sẽ không có chuyện tiêu cực, tham nhũng. Như vậy, thì không cần chống vẫn loại được tham nhũng. Và ngược lại, nếu người đứng đầu cơ quan, đơn vị đó lại là những người có năng lực hạn chế, chỉ vì lợi ích cá nhân thì rất khó để bảo đảm một bộ máy vận hành minh bạch. Từ một môi trường thiếu minh bạch sẽ là cơ hội cho các hoạt động tiêu cực, tham nhũng phát triển.

Vì điều này, PGS Nguyễn Hưu Tri cho rằng, chuyển đổi vị trí công việc là luân chuyển cán bộ từ vị trí, công việc này qua vị trí, công việc khác có chuyên môn tương đương cũng là một giải pháp nhằm phòng ngừa tình trạng cán bộ công tác tại một vị trí quá lâu dẫn tới thông đồng, móc ngoặc, tham nhũng, tiêu cực.

Tuy nhiên, như đã nói ở trên, nếu người đứng đầu cơ quan đơn vị đó là người có trách nhiệm, trong sáng việc chuyển đổi vị trí công việc sẽ tạo ra những hiệu ứng tích cực. Ngược lại, nếu việc chuyển đổi vị trí công việc chỉ nhằm phục vụ mục đích, nhu cầu, tham vọng, lợi ích của một cá nhân lãnh đạo nào đó thì chuyển đổi lại trở thành công cụ để loại bỏ người giỏi, người tài, đưa vào những "chân tay" sai khiến, phục vụ cho mục đích cá nhân.

Chính vì điều này, Hà Nội mới yêu cầu việc chuyển đổi vị trí phải chống biểu hiện bè phái, chủ nghĩa cá nhân, gây mất đoàn kết, làm xáo trộn sự ổn định trong cơ quan, đơn vị và không được lợi dụng việc định kỳ chuyển đổi vị trí công tác vì vụ lợi hoặc để trù dập cán bộ, công chức, viên chức.

Cùng nêu quan điểm về vấn đề này, PGS.TS Võ Kim Sơn (Học viện Hành chính quốc gia) cho biết, giải pháp của Hà Nội có nhiều ưu điểm, trong đó có ưu điểm mang tính phòng xa, ngăn ngừa những nguy cơ tiêu cực, tham nhũng, trù dập nhân tài, song để thực hiện trên thực tế thì không đơn giản.

Bởi không phải cán bộ nào ngồi lâu một vị trí cũng đều tham nhũng và không phải cán bộ nào ngồi ở vị trí đó thì sẽ thực hiện hành vi tham nhũng. Có những trường hợp không cần ngồi vị trí đó, không ở trong lĩnh vực đó vẫn có thể thực hiện tham nhũng hoặc sai khiến, cấu kết với người khác thực hiện hành vi tham nhũng được.

Hay việc nhận diện cán bộ bị chuyển đổi vị trí do trù dập, chèn ép cũng chỉ là những tin đồn, thực tế rất khó phát hiện.

"Không một lãnh đạo nào nói rằng tôi chuyển anh đi vì tôi trù dập, ghét bỏ anh cả. Ai cũng sẽ nói tôi chuyển anh đi để anh phát triển, học tập, làm việc tốt hơn nên việc phát hiện ra những hành vi trù dập là rất khó xác định, việc chống lại càng khó hơn", ông Sơn nói.

Vì điều này, ông Sơn cho rằng nên nhìn nhận việc chuyển đổi vị trí việc với nhiều mục đích, ý nghĩa tích cực khác nhau. Trong đó có ý nghĩa  mang tính phòng ngừa với một số vị trí công tác, lĩnh vực, có khả năng điều khiển, kết bè, kết phái thực hiện các hành vi tiêu cực, tham nhũng, qua đó góp phần giúp công tác phòng, chống tham nhũng mang lại hiệu quả cao hơn.

Tuy nhiên, để việc chuyển đổi vị trí công việc thật sự mang lại hiệu quả, điều quan trọng nhất theo vị chuyên gia là phải thực hiện công tâm, khách quan, minh bạch, chuyển đúng người, đúng việc, đúng mục đích.

"Chắc chắn không thể chuyển một cán bộ phụ trách kinh tế sang làm văn hóa được. Tiếp nữa, việc chuyển đổi đó phải từ một môi trường làm việc còn hạn chế sang một môi trường có điều kiện phát triển tốt hơn. Trong môi trường đó cán bộ có thể được vận dụng kiến thức, kỹ năng, nâng cao năng lực chuyên môn, hiệu quả sản xuất của mỗi cá nhân người đó. Có như vậy việc chuyển đối mới đúng ý nghĩa và mang lại giá trị, hiệu quả thực chất", ông Sơn nói.