Năm 2016, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã ban hành Nghị quyết 7C/NQ-BCH về chất lượng bữa ăn giữa ca của NLĐ. Theo đó, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam lưu ý, công đoàn cơ sở (CĐCS) trong khu vực doanh nghiệp (DN) và công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở khi tiến hành đối thoại hoặc thương lượng tập thể, cần đưa nội dung bảo đảm bữa ăn giữa ca của NLĐ với mức thấp nhất là 15.000 đồng, khuyến khích DN nâng mức bữa ăn giữa ca cao hơn. Trong trường hợp DN để xảy ra ngộ độc thực phẩm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng của NLĐ, CĐCS hoặc công đoàn cấp trên thực hiện khởi kiện giám đốc DN đó.

Cải thiện bữa ăn giữa ca cho người lao động

Đến nay, sau hơn 5 năm thực hiện Nghị quyết 7C/NQ-BCH, đã có 37.628 DN có CĐCS thực hiện bữa ăn ca cho NLĐ, với 5.290.834 NLĐ được hỗ trợ bữa ăn ca. Nhiều DN đã dành sự quan tâm đặc biệt để nâng cao chất lượng bữa ăn hàng ngày cho công nhân. Điển hình như Công đoàn Công Thương Việt Nam, thời gian qua, các cấp công đoàn ngành đã chủ động vận động, thương lượng với DN đưa nội dung hỗ trợ ăn ca cho NLĐ vào thỏa ước lao động tập thể. Đến nay, toàn ngành đã có 423 đơn vị ký thỏa ước lao động tập thể, chiếm tỷ lệ 91,95%, trong đó, trên 70% bản thỏa ước lao động tập thể có nhiều điều khoản lợi hơn cho NLĐ so với quy định của pháp luật.

Trong tổng số 37.628 DN có CĐCS thực hiện bữa ăn ca cho NLĐ thực hiện theo Nghị quyết 7C/NQ-BCH, có 35.202 DN thực hiện giá trị bữa ăn ca từ 15.000 đồng trở lên, đạt 93,55%, tăng 19.936 DN so với năm 2016. Riêng trong năm 2021, có 2.860 CĐCS thương lượng, điều chỉnh giá trị bữa ăn ca lên mức bằng và cao hơn 15.000 đồng, đạt 116%chỉ tiêu.

Tại nhiều DN, đơn vị, các cấp công đoàn đang rất nỗ lực để thương lượng được mức tốt nhất cho bữa ăn ca của NLĐ. Tại Hà Nội, các bản thỏa ước lao động tập thể đảm bảo bữa ăn ca của NLĐ với mức thấp nhất 15.000 đồng; hầu hết các bữa ăn khoảng từ 25.000 - 30.000 đồng… Năm 2022, Liên đoàn Lao động TP. Hà Nội giao chỉ tiêu tăng mới DN đề xuất, thương lượng với người sử dụng lao động điều chỉnh tăng giá trị bữa ăn ca.

Theo Công đoàn Công Thương Việt Nam, hầu hết các bản thỏa ước lao động tập thể đều có điều khoản về bữa ăn ca cho NLĐ theo nhiều hình thức như: Tổ chức nấu ăn tại chỗ, phát tiền, thuê đơn vị cung cấp bữa ăn. 86,27% DN trong ngành đã tổ chức đối thoại tại nơi làm việc với NLĐ, nhấn mạnh việc tổ chức bữa ăn ca cho NLĐ. Nội dung bữa ăn ca cho NLĐ đã được các CĐCS tích cực đưa vào nội dung cần đối thoại, thương lượng. Ngoài ra, các cấp công đoàn trong ngành Công Thương đã chủ động vận động, thương lượng với DN thực hiện điều chỉnh, nâng cao mức hỗ trợ ăn ca khi vật giá tăng cao… Tuy nhiên, theo kết quả một số nghiên cứu, khẩu phần bữa ăn giữa ca của NLĐ tại hầu hết DN trong cả nước vẫn bị thiếu so với nhu cầu tái tạo sức lao động. Chất lượng lương thực, thực phẩm và điều kiện chế biến chưa bảo đảm, dẫn đến nhiều vụ ngộ độc tập thể trong công nhân, do DN, cơ sở chế biến chưa quan tâm, thiếu kiểm tra giám sát...