Giảm 50% lệ phí trước bạ để kích cầu ô tô nội

Trong văn bản đang xin ý kiến các bộ, ngành liên quan, Bộ Tài chính cho biết, căn cứ thực tế thị trường ô tô các tháng cuối năm 2023 và đầu năm 2024, doanh số toàn thị trường ô tô 03 tháng đầu năm 2024 (bao gồm cả xe du lịch và xe thương mại) sụt giảm đáng kể.

Theo báo cáo bán hàng của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), doanh số bán hàng các doanh nghiệp thuộc VAMA đạt 58.165 xe, giảm 17% so với cùng kỳ năm 2023.

Trong khi đó, ô tô nhập khẩu nguyên chiếc lại tăng nhanh. Từ đầu năm 2024, nhiều mẫu xe ô tô nhập khẩu nguyên chiếc đã được nhà phân phối mạnh tay ưu đãi, hạ giá sâu giúp tăng doanh số, vượt lên, thu hẹp khoảng cách đáng kể so với xe sản xuất trong nước.

Việt Nam đã ký kết 17 Hiệp định FTA, trong đó có nhiều FTA cam kết đưa thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc về 0%. Việc thực hiện các cam kết này sẽ gây sức ép xe nhập khẩu có chất lượng, công nghệ cao, giá thành cạnh tranh đối với sản phẩm ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước.

Đây là những khó khăn đặc biệt trong giai đoạn hiện nay nếu chỉ dựa vào nguồn lực và các giải pháp kích cầu riêng lẻ của từng doanh nghiệp sẽ không đủ để tạo ra sự ổn định trong duy trì sản lượng và doanh số bán hàng cũng như sức bật giúp thị trường tăng trưởng trở lại, đồng đều và bền vững.

Bộ Tài chính trình tiếp tục giảm 50% lệ phí trước bạ trong vòng 6 tháng

Để góp phần kích thích tiêu dùng, hỗ trợ tài chính cho người dân, doanh nghiệp, tạo đà để phục hồi tăng trưởng cho ngành sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước trước bối cảnh nền kinh tế còn nhiều khó khăn, thách thức thì việc tiếp tục thực hiện giảm mức thu lệ phí trước bạ (LPTB) đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước là một trong những giải pháp cần thiết.

Theo đó, Bộ Tài chính dự kiến trình Chính phủ quy định giảm 50% mức thu LPTB lần đầu đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước từ ngày 1/8/2024 đến hết ngày 31/1/2025. Từ ngày 01/2/2025 trở đi, mức thu LPTB tiếp tục thực hiện theo quy định tại Nghị định số 10/2022/NĐ-CP ngày 15/01/2022 của Chính phủ quy định về LPTB và các Nghị quyết hiện hành của Hội đồng nhân dân hoặc Quyết định hiện hành của Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương về mức thu LPTB tại địa phương.

Sẽ làm hụt thu ngân sách

Đánh giá tác động, Bộ Tài chính cho rằng việc tiếp tục giảm 50% mức thu LPTB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước có tác động tích cực đối với người tiêu dùng và doanh nghiệp. Tuy nhiên, chính sách sẽ có tác động làm giảm thu ngân sách.

Bộ Tài chính cho biết, tại thời điểm năm 2020 và năm 2022, nguyên nhân chính dẫn đến khó khăn của ngành sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước là do đứt gẫy chuỗi cung ứng dẫn đến gián đoạn nguồn cung, còn nhu cầu mua xe của người dân vẫn nhiều. Theo đó, việc giảm 50% mức thu LPTB đã khuyến khích các nhà sản xuất, phân phối ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước nối lại chuỗi cung ứng, đáp ứng nhu cầu mua xe của người dân, dẫn đến số lượng tiêu thụ ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước tăng lên mạnh. Nhờ vậy, nguồn thu NSNN, trong đó thuế TTĐB, thuế GTGT cũng tăng lên đã bù đắp được phần giảm thu LPTB về mặt chính sách.

Tuy nhiên, năm 2023, lượng xe ô tô bán ra trên thị trường đã thấp hơn dự kiến dẫn đến số tăng thu NSNN từ thuế TTĐB, GTGT chỉ đủ bù đắp cho số giảm thu NSNN về LPTB. Theo đánh giá, số giảm thu NSNN về LPTB khoảng 5.238 tỷ đồng, số tăng thu NSNN về thuế TTĐB, thuế GTGT khoảng 5.200 tỷ đồng.

Trong giai đoạn hiện nay, nền kinh vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng được thúc đẩy. Đồng thời, sau 3 lần Chính phủ áp dụng các Nghị định để giảm 50% mức thu LPTB, nhu cầu mua xe của người dân có thể thấp hơn.

Theo đó, Bộ Tài chính cho rằng, việc tiếp tục thực hiện chính sách này thì việc tăng thu từ thuế TTĐB và thuế GTGT có thể sẽ không đủ để bù đắp cho việc giảm LPTB.

Dự kiến, việc giảm 50% mức thu LPTB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước có thể làm giảm thu NSNN về LPTB bình quân khoảng 867 tỷ đồng/tháng.

Ngoài ra, việc giảm 50% mức thu LPTB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước có thể tác động đến cân đối thu NSNN của các địa phương.

Theo quy định của Luật NSNN, khoản thu LPTB thuộc ngân sách địa phương, trong khi số thu thực tế từ thuế TTĐB và thuế GTGT chỉ tập trung ở 8 địa phương nơi có các công ty sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước, còn các địa phương khác đều giảm thu ngân sách địa phương từ chính sách. Địa phương đã có yêu cầu ngân sách trung ương cấp bù khoản hụt thu này để đảm bảo cân đối ngân sách địa phương.