Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vừa có báo cáo gửi Bộ Công thương đề xuất về cơ chế giá điện hai thành phần.

Hiện giá điện chỉ gồm một thành phần là điện năng tiêu thụ thực tế. Còn cơ chế giá điện hai thành phần sẽ thêm phần giá cho công suất đăng ký sử dụng.

Để nghiên cứu giá điện hai thành phần, EVN đã xây dựng Đề án "Nghiên cứu, xây dựng lộ trình áp dụng giá điện hai thành phần cho các nhóm khách hàng sản xuất và kinh doanh.

Xây dựng 2 hệ thống biểu giá

Mục tiêu của đề án là nghiên cứu, tính toán, xây dựng và đề xuất hệ thống cơ cấu biểu giá bán lẻ điện hai thành phần cho các đối tượng khách hàng dựa trên hệ thống cơ sở dữ liệu kinh tế kỹ thuật từ quá khứ, hiện tại và các dự báo đã triển khai của hệ thống điện Việt Nam.

Qua đó, đề xuất lộ trình áp dụng các biểu giá điện hai thành phần cho các nhóm khách hàng. Từ áp dụng thử nghiệm cho đến chính thức ở quy mô thí điểm và quy mô mở rộng để từng bước thay thế biểu giá điện hiện hành.

Theo đề án, đơn vị tư vấn đã xây dựng hai hệ thống biểu giá.

Với hệ thống biểu giá cơ sở, hệ thống giá điện hai thành phần này dựa trên nền tảng của chi phí biên dài hạn và điều chỉnh theo các đặc điểm hộ tiêu dùng.

"Phương án này phản ánh đầy đủ chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh điện, chỉ có nhóm khách hàng sinh hoạt và ngoài sinh hoạt", EVN cho hay.

Còn hệ thống biểu giá khác, sẽ áp dụng cho một số nhóm khách hàng cụ thể trong giai đoạn hiện nay. Trước mắt, áp dụng cho các khách hàng theo Nghị định 80 năm 2024 về cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA).

"Do giá bán lẻ điện bình quân hiện nay được Chính phủ, Bộ ngành điều tiết nên cần phải điều tiết biểu giá hai thành phần trong điều kiện đang tồn tại 2 hệ thống giá (giá hiện hành và giá 2 thành phần)", báo cáo nêu.

Lộ trình áp dụng ra sao?

Về lộ trình áp dụng cơ chế giá mới này, đơn vị tư vấn đề nghị gồm giai đoạn thử nghiệm, giai đoạn chuyển đổi, và áp dụng chính thức.

Với giai đoạn thử nghiệm, sẽ thực hiện trên dữ liệu thời gian thực, song song áp dụng biểu giá bán lẻ điện hiện hành để tính hóa đơn tiền điện đến hết năm 2024.

Sau khi giai đoạn thử nghiệm kết thúc, quá trình hoàn thiện biểu giá hai thành phần, chuẩn bị đầy đủ hành lang pháp lý và các điều kiện liên quan khác, sẽ chính thức áp dụng giá điện hai thành phần cho toàn bộ khách hàng ở Nghị định 80, thay thế cho biểu giá điện hiện tại. Các nhóm khách hàng khác tiếp tục thực hiện biểu giá hiện hành.

Phương án lý tưởng là từ ngày 1/1/2025 sẽ triển khai cho toàn bộ khách hàng, nếu như giai đoạn thử nghiệm đề xuất trên được triển khai và kết thúc như dự kiến.

EVN lưu ý: "Việc áp dụng giá điện hai thành phần sẽ tác động đến các nhóm khách hàng, các hộ sử dụng điện trong đó có thể tăng hoặc giảm so với cơ chế giá một thành phần hiện nay.

Điều này sẽ tạo ra những phản ứng trái chiều trong dư luận, dễ bị các đối tượng lợi dụng, xuyên tạc khi không nắm được bản chất sự việc. Do đó cần phải truyền thông để có thể tạo sự đồng thuận".