Tham dự có Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư tỉnh ủy Trần Đức Thắng; Phó bí thư Thường trực tỉnh ủy, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Lê Văn Hiệu; Phó bí thư tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Triệu Thế Hùng; lãnh đạo HĐND, UBND tỉnh và các ban ngành, địa phương trong và ngoài tỉnh cùng đông đảo nhân dân, du khách thập phương.

Các đại biểu dâng hương tưởng niệm 689 năm ngày viên tịch của Đệ Tam tổ Trúc Lâm Huyền Quang tôn giả

Trong diễn văn tưởng niệm, Chủ tịch UBND tỉnh Triệu Thế Hùng nêu rõ, từ thế kỷ XIV, Côn Sơn đã trở thành một trong những trung tâm Phật giáo lớn của Thiền phái Trúc Lâm - một thiền phái thuần Việt góp phần làm nên sức mạnh “Đông A”, điểm tựa tinh thần cho quân dân Đại Việt giữ vững nền độc lập, chủ quyền trước âm mưu xâm lược của các thế lực thù địch. Nơi đây, mỗi độ Xuân về đồng bào cả nước và kiều bào ta ở nước ngoài lại nô nức trẩy hội, thắp nén tâm hương để tưởng nhớ vị tổ thứ ba của Thiền phái Phật giáo Trúc Lâm Huyền Quang tôn giả. Đương thời, Huyền Quang là một trong những trí thức tài năng, nổi tiếng về thơ văn, đã làm việc tại Viện Hàn lâm nhà Trần.

Với tấm lòng từ bi, hướng Phật, cũng như vua Trần Nhân Tông, ông đã từ bỏ chốn quan trường, tìm đến với tôn giáo, kiên trì học đạo và biên soạn kinh sách. Cùng với Phật hoàng Trần Nhân Tông và Pháp Loa, Huyền Quang đã đi đến mọi miền đất nước để thuyết pháp, giảng kinh và trở thành vị tổ thứ ba của Thiền phái Phật giáo Trúc Lâm. Cuối đời, ông về trụ trì tại chùa Côn Sơn, hoằng dương Phật pháp, dựng Cửu Phẩm Liên Hoa, biên soạn kinh sách truyền lại cho đời sau.

Ngày 23 tháng Giêng năm 1334, ông viên tịch tại chùa Côn Sơn, thọ 80 tuổi. Ngày mất của ông trở thành ngày giỗ Tổ của chùa Côn Sơn hàng năm. Gần 7 thế kỷ qua, những giá trị di sản văn hóa ở Côn Sơn đã góp phần làm nên nét văn hóa đặc sắc, đa dạng không chỉ của riêng vùng đất Hải Dương mà trở thành dòng chảy liên tục “hội tụ, kết tinh và lan tỏa bằng sức sống văn hóa, tâm nguyện của người dân Việt Nam". Khu di tích Côn Sơn - Kiếp Bạc đã được Nhà nước xếp hạng Di tích Quốc gia năm 1962. Đến năm 2012, Khu di tích được xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt. Lễ hội Côn Sơn - Kiếp Bạc được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi danh là Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia.