Khó khăn trong việc mở rộng quy mô sản xuất vaccine

Cuộc chạy đua để sản xuất đủ vaccine Covid-19 cho hơn 7 tỷ người trên thế giới sắp trở nên khó khăn hơn, khi các nhà sản xuất và các quốc gia đang sẵn sàng cho liều vaccine thứ hai để chống lại mối đe dọa ngày càng tăng của các biến thể.

Theo Politico, tìm ra loại vaccine có thể ngăn ngừa các biến thể SARS-CoV-2 mới chỉ là phần đầu của cuộc chiến chống Covid-19. Theo nhiều chuyên gia vaccine và các quan chức y tế của chính quyền ông Biden, Mỹ hầu như không có khả năng sản xuất vaccine sửa đổi hoặc liều nhắc lại cùng với các phiên bản gốc. Việc thiết lập các cơ sở sản xuất bổ sung có thể mất vài tháng hoặc thậm chí nhiều năm.

Các nhà sản xuất vaccine như Pfizer, Moderna và Johnson & Johnson đã đáp ứng nhu cầu lớn trên toàn cầu đối với các liều vaccine ban đầu bằng cách sản xuất hàng triệu liều trong khi vaccine vẫn đang trong quá trình thử nghiệm lâm sàng. Tuy nhiên, đó không phải là một lựa chọn vào thời điểm hiện tại, bởi các công ty vẫn đang chạy đua để hoàn thành các đơn đặt hàng vaccine Covid-19. Việc cho ra mắt mũi tiêm vaccine thứ hai sẽ yêu cầu các nhà máy chuyển đổi dây chuyền sản xuất hiện đang sử dụng cho loại vaccine đầu tiên. Trong một số trường hợp, điều này sẽ yêu cầu kích hoạt các quy trình sản xuất mới. 

Các quan chức chính quyền ông Biden đang nỗ lực nghiên cứu để tìm hiểu cách thức lây lan của các biến thể mới nhằm thay đổi các chiến lược tiêm chủng. Tuy nhiên, việc thiếu năng lực sản xuất đang hạn chế các lựa chọn của Mỹ.

“Đối với các nhà sản xuất vaccine, vẫn chưa rõ thời điểm hoặc cách thức bắt đầu sản xuất các mũi tiêm đã sửa đổi”, Stephen Ostroff, người từng làm việc 20 năm tại Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh và Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) cho biết. 

Dữ liệu sơ bộ về các loại vaccine hiện có sẵn ở Mỹ như Pfizer, Moderna và Johnson & Johnson cho thấy, chúng có thể ngăn chặn các biến thể, mặc dù vaccine hiệu quả hơn đối với các phiên bản SARS-CoV-2 trước đó. Vẫn có khả năng một liều bổ sung của những loại vaccine hiện tại có thể cung cấp sự bảo vệ chống lại các biến thể.

Các công ty sản xuất vaccine đang nghiên cứu các bản cập nhật cho phác đồ của họ, bao gồm cả tiêm nhắc lại, vaccine sửa đổi nhắm mục tiêu vào các biến thể hoặc kết hợp cả hai.

Moderna, Pfizer và AstraZeneca đã tập trung vào nghiên cứu biến thể trong các thử nghiệm lâm sàng, với kết quả ban đầu dự kiến sẽ có trong vòng 2-3 tháng. Chính phủ Mỹ đang khuyến khích AstraZeneca, Sanofi và các nhà sản xuất vaccine khác tập trung vào việc sửa đổi các liều vaccine ban đầu để ngăn chặn các biến thể.

Hai quan chức cấp cao của Mỹ cho biết, các nhân viên của chính quyền ông Biden thường xuyên liên lạc với các quan chức Anh, nơi có thể nắm chắc về sự lây lan của các biến thể. Các quan chức y tế cũng có các cuộc họp thường xuyên với những người đồng cấp ở các quốc gia khác để thảo luận về các biến thể và các chiến lược chống lại chúng.

Các quan chức liên bang và các chuyên gia vaccine cho rằng, vaccine của Pfizer và Moderna dễ dàng sửa đổi và sản xuất trên quy mô lớn bởi công nghệ cần thực hiện rất ít thay đổi đối với vaccine gốc trước khi đưa công thức vào cùng một hệ thống sản xuất.

Liều vaccine ban đầu của AstraZeneca, được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu nhưng hiện chưa có sẵn ở Mỹ, đang đối mặt với những lo ngại về an toàn. FDA vẫn chưa cấp phép sử dụng vaccine AstraZeneca tại Mỹ. Có nhiều câu hỏi đặt ra về việc cấp phép trước những lo ngại về các trường hợp đông máu liên quan đến việc tiêm vaccine AstraZeneca ở châu Âu, điều này đã khiến một số quốc gia hạn chế sử dụng loại vaccine này cho những người từ 55 tuổi trở lên.

Theo Politico, nếu nhà sản xuất vaccine Anh muốn sản xuất một loại vaccine sửa đổi, vẫn chưa rõ thời gian có thể mất bao lâu và liệu người Mỹ có muốn tiêm hay không.

“Ở giai đoạn này chúng tôi không thể nói liệu có cần tiêm vaccine tăng cường hay không. Các thử nghiệm lâm sàng đang diễn ra và nhiều dữ liệu sẽ được thu thập để hiểu rõ hơn về phản ứng”, người phát ngôn của AstraZeneca cho biết.

Cuộc chạy đua của các nhà sản xuất trước biến thể mới

Johnson & Johnson đang nghiên cứu xem liệu 2 liều vaccine có tốt hơn một liều tiêu chuẩn hiện nay hay không, nhưng họ không cố gắng sửa đổi công thức sản xuất của mình. Moderna đã bắt đầu thử nghiệm lâm sàng một mũi tiêm nhắc lại và một loại vaccine sửa đổi với Viện Y tế Quốc gia Mỹ vào cuối tháng 3. Pfizer/BioNTech đã bắt đầu các thử nghiệm tăng cường với vaccine gốc vào tháng 2 và cho biết họ đang đàm phán với các cơ quan quản lý về một loại vaccine dành riêng cho biến thể.

Với việc những liều vaccine này vẫn đang được nghiên cứu trong phòng thí nghiệm hoặc thử nghiệm ban đầu trên người, các quan chức y tế và các công ty dược phẩm cho rằng còn quá sớm để nghĩ đến việc sản xuất chúng với quy mô lớn.

Một số nhà sản xuất vaccine đã nỗ lực để mở rộng năng lực sản xuất, với sự hỗ trợ của chính phủ Mỹ. Chính quyền ông Biden đã sử dụng Đạo luật Sản xuất Quốc phòng để đảm bảo một số nguồn cung cho Pfizer.

Các nhà chức trách Mỹ đã trích ra hàng tỷ USD để đảm bảo có được hàng trăm triệu liều vaccine đầu tiên từ Pfizer, Moderna, J&J, AstraZeneca và Novavax. Các nhà sản xuất này đã cam kết sẽ cung cấp tổng cộng 700 triệu liều vaccine cho Mỹ trong năm nay, một nhiệm vụ khổng lồ nhưng họ cho rằng có thể hoàn thành phần lớn vào mùa hè này.

Tuy nhiên, con đường phía trước vẫn còn khá mờ mịt. Các nhà khoa học vẫn chưa biết khả năng bảo vệ của vaccine sẽ kéo dài bao lâu và liệu một số biến chủng có thể làm vô hiệu hóa loại vaccine ban đầu hay không. Đồng thời, các nhà sản xuất cần tiếp tục sản xuất liều vaccine ban đầu cùng với bất kỳ liều tăng cường nào.

“Tin tốt là các loại vaccine hiện tại tạo ra các kháng thể trung hòa chống lại các biến thể. Chúng tôi cần thêm dữ liệu để xác định độ bền của phản ứng đó. Có khả năng phản ứng sẽ giảm dần theo thời gian”, một quan chức của chính quyền ông Biden nói.

Vị quan chức này nói thêm rằng, có 3 cách khả thi để chống lại các biến thể đó là tăng cường khả năng miễn dịch của một vaccine hiện có, sản xuất liều vaccine tăng cường nhắm vào các biến thể, hoặc kết hợp chúng thành vaccine có 2 chức năng.

Các quan chức của chính quyền ông Biden đang đặt cược vào việc tiêm vaccine cho đa số người Mỹ trước khi các biến thể lây lan rộng rãi ở nước này đến mức cần phải có các vaccine mới.

“Tôi nghĩ rằng ngay khi có một vaccine chống biến thể được tạo ra thông qua các thử nghiệm, có thể cần thận trọng khi chuyển sang sử dụng loại vaccine đó, đặc biệt là ở những quốc gia có biến thể này”, Nicole Lurie, quan chức của Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh dưới thời ông Obama nói.

Tất cả điều này có thể đặt ra một trong những thử thách lớn nhất về ngoại giao vaccine đối với các quan chức Mỹ. Trong khi chính quyền ông Trump hạn chế hợp tác toàn cầu đối với Covid-19, áp dụng chủ trương “Nước Mỹ trên hết” để đảm bảo vaccine, chính quyền ông Biden đã dự định quay trở lại Tổ chức Y tế Thế giới và trở thành một thành viên của chương trình COVAX Facility.

Theo Politico, Tổng thống Biden cần có sự cân bằng giữa việc thực hiện lời hứa Mỹ sẽ có đủ vaccine cho tất cả người trưởng thành vào cuối tháng 5, và tham gia vào nỗ lực toàn cầu để đánh bại đại dịch trước khi các biến thế trở thành vấn đề lớn của thế giới.

“Tôi đang nói với tất cả các bạn về cách tiếp cận với nhiều loại vaccine hơn mức chúng ta cần để bảo vệ người dân Mỹ. Chúng ta đang giúp đỡ các quốc gia nghèo khác, những quốc gia trên thế giới không có kinh phí, thời gian và chuyên môn”, ông Biden nói trong một bài phát biểu hôm 6/4, nhân dịp kỷ niệm đạt mục tiêu 150 triệu mũi tiêm vaccine Covid-19 được thực hiện ở Mỹ./.