Ngày đầu khó quên

Cầm trên tay tờ Hải Dương mới đã nhuốm màu thời gian, nhà báo Nguyễn Hữu Phách, một trong những phóng viên đầu tiên của tờ báo nói không thể nào quên những năm tháng ấy. Ông cho biết ngày nhận quyết định đổi tờ Tin Hải Dương thành báo Hải Dương mới ai cũng phấn khởi và ai cũng cố gắng để làm mới tờ báo đúng như tên gọi của nó. Đầu tiên là phải làm mới măng-sét. Ngày đó, không có họa sĩ, phóng viên phải tự làm việc này. “Trước đó, tôi đã phải lên Báo Hà Nội mới và Báo Nhân Dân để học cách làm măng-sét, ma-két. Tên tờ báo là Hải Dương mới thì măng-sét phải trình bày làm sao cho thật ấn tượng. Vì thế chữ "Hải Dương" tôi quyết định vẽ đậm cho nổi bật. Còn từ "mới" khiến tôi băn khoăn nhất vì nếu để cùng một dòng sẽ ảnh hưởng đến kết cấu của tờ báo, còn cho xuống dưới dòng lại lo không ấn tượng. Làm đi làm lại đến mấy lần vẫn chưa ưng ý. Cuối cùng tôi chọn đưa từ "mới" xuống dòng dưới nhưng được vẽ nổi trên nền 5 dòng kẻ. Khi ấy từ "mới" giống như một nốt nhạc trên khuông nhạc, thể hiện sự tươi vui, hân hoan của một tờ báo mới. Không ngờ khi làm xong đã được duyệt ngay", nhà báo Nguyễn Hữu Phách kể.

Ngày 14.11.1961, tờ Tin Hải Dương cuối cùng ấn hành cũng là lúc anh em trong tòa soạn phải cấp tập chuẩn bị bài vở cho số báo Hải Dương mới đầu tiên. Ngày ấy, Tỉnh ủy đã thành lập hẳn Ban lãnh đạo cơ quan báo chí và cử đồng chí Bùi Quang Thu, Trưởng Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy trực tiếp làm Tổng Biên tập. Đồng chí Nguyễn Thi đang phụ trách tờ Tin Hải Dương được cử làm Chủ bút báo Hải Dương mới. Tòa soạn bấy giờ vỏn vẹn có 5 người nhưng lãnh đạo phân công rất đúng người, rõ việc. "Khi ấy, chúng tôi mời các đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Chương và Chủ tịch Ủy ban Hành chính tỉnh Nguyễn Ngọc Sơn viết bài cho số báo đặc biệt này. Riêng tôi, được giao viết một bài "phông" giống như bài phóng sự bây giờ có tên là Vụ mùa "Đại Phong" ở HTX Sồi Tó (Bình Giang) đăng trên trang 3 của tờ báo. Để chuẩn bị cho bài viết, tôi phải ăn ở HTX mấy ngày để thu thập tư liệu", nhà báo Nguyễn Hữu Phách nhớ lại.

Báo Hải Dương mới số đầu có 4 trang khổ 26x37cm. Trang nhất báo trang trọng đưa tin về chủ trương của Tỉnh ủy, Ủy ban Hành chính tỉnh phát động một chiến dịch lớn trong tháng 12.1961 và tháng 1.1962 lấy tên là Chiến dịch Đông - Xuân thực hiện Nghị quyết 5 của Trung ương Đảng. Cũng trên trang nhất, tờ báo đăng bài chỉ đạo của đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Chương. Trang 4 tờ báo đăng bài của Chủ tịch Ủy ban Hành chính Nguyễn Ngọc Sơn, chỉ đạo làm tốt công tác lương thực vụ mùa. Các bài viết trên số báo Hải Dương mới đầu tiên đều ngắn gọn, không tiếp trang. Mặc dù mới chỉ có 4 trang khổ nhỏ nhưng ngay từ số đầu tờ báo đã có các mục “Bạn cần biết”, “Khoa học và đời sống”, “Tranh vui”, đặc biệt đã có chuyên mục “Tiếng nói bạn đọc”.

Theo nhà báo Nguyễn Hữu Phách, điều này cho thấy tờ Hải Dương mới đã được xây dựng để trở thành diễn đàn của nhân dân ngay từ ngày đầu ra đời.

Vất vả nhưng tự hào

Với nhà báo Nguyễn Thế Trường, những ngày làm báo Hải Dương mới thật khó phai. Ngày đó để ra được số báo là cả một quá trình chuẩn bị kỳ công, vất vả. Chỉ với chiếc mũ rơm, chiếc xe đạp cà tàng và tấm vải xanh thay lá ngụy trang mà anh em phóng viên rong ruổi khắp các nơi trong tỉnh để lấy tin, viết bài. Ở đâu có cách làm hay, gương người tốt là phóng viên không nề hà, mặc mưa nắng, thậm chí bom đạn để đến tận nơi tìm hiểu, tối về lại cặm cụi bên ngọn đèn dầu "sản xuất" những bài báo mang đậm hơi thở của cuộc sống.

Trong ký ức của những người làm báo Hải Dương mới, khó khăn nhất thời bấy giờ là số lượng phóng viên rất ít. Họ vừa phải chia nhau đi viết tin bài, vừa phải lo làm các chuyên mục, mỗi người làm việc bằng hai, bằng ba.

Viết bài còn đỡ, chụp ảnh mới là vấn đề. Thời ấy để có ảnh minh họa cho mỗi bài báo, sau khi chụp xong phóng viên phải ra hiệu ảnh thuê rửa sau đó mới đem đi nộp để in. Nhà báo Nguyễn Hữu Phách cho biết những tháng ngày làm báo Hải Dương mới tuy vất vả nhưng đó là niềm vui, niềm tự hào. Không ít cán bộ, phóng viên khi ấy sẵn sàng "gác việc nhà để lo việc báo".

Những ngày đầu làm báo Hải Dương mới dù khó khăn chồng chất, nhưng những người làm báo khi ấy đã vượt qua tất cả để xây đắp nền móng vững chắc cho tờ báo sau này phát triển.

HẢI MINH