Cụ thể, NHNN vừa có văn bản số 4932/NHNN-TT ngày 13/6/2024 gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố phối hợp ngăn chặn hoạt động mua, bán tài khoản thanh toán của học sinh, sinh viên.

Theo NHNN, qua theo dõi, nắm bắt tình hình thực tế cùng với phản ánh từ Bộ Công an cho thấy, thời gian qua trên địa bàn một số tỉnh, thành phố có những người dụ dỗ học sinh, sinh viên mở tài khoản thanh toán, sau đó chuyển lại cho những người này sử dụng.
Đối tượng tội phạm lôi kéo, dụ dỗ học sinh, sinh viên đã được cấp căn cước công dân mở tài khoản thanh toán và trả công cho người mở.

Phương thức thủ đoạn mà kẻ lừa đảo thường sử dụng là lôi kéo, dụ dỗ học sinh, sinh viên đã được cấp căn cước công dân mở tài khoản thanh toán có trả công. Hoặc kẻ gian chủ động cung cấp cho học sinh điện thoại có sẵn sim để đăng ký mở tài khoản thanh toán và dịch vụ Internet Banking, SMS Banking. Sau đó yêu cầu học sinh trả lại điện thoại, cung cấp thông tin tên, mật khẩu đăng nhập, mật khẩu xác thực (OTP)…Các đối tượng này cũng thu thập dữ liệu sinh trắc học (khuôn mặt) của học sinh để phục vụ xác minh danh tính của khách hàng khi có yêu cầu.

Theo văn bản số 4932/NHNN-TT, các hành vi bị cấm được quy định cụ thể tại Điều 6 Nghị định 101/2012/NĐ-CP ngày 22/11/2012 của Chính Phủ: Cung cấp thông tin không trung thực trong quá trình cung ứng và sử dụng dịch vụ thanh toán, dịch vụ trung gian thanh toán; Mở hoặc duy trì tài khoản thanh toán nặc danh, mạo danh);

Nghị định số 52/2024/NĐ-CP ngày 15/5/2024, có hiệu lực từ 1/7/2024, thay thế cho Nghị định 101/2012/NĐ-CP, trong đó có bổ sung quy định về hành vi bị cấm tại khoản 3,5 Điều 8 gồm: Cung cấp không trung thực thông tin có liên quan đến việc cung ứng hoặc sử dụng dịch vụ thanh toán, dịch vụ trung gian thanh toán…;

Mở hoặc duy trì tài khoản thanh toán, ví điện tử nặc danh, mạo danh; mua, bán, thuê, cho thuê, mượn, cho mượn tài khoản thanh toán, ví điện tử; thuê, cho thuê, mua, bán, mở hộ thẻ ngân hàng (trừ trường hợp thẻ trả trước vô danh); lấy cắp, thông đồng để lấy cắp, mua, bán thông tin tài khoản thanh toán, thông tin thẻ ngân hàng, thông tin ví điện tử; Điểm h khoản 2 Điều 5 Thông tư 23/2014/TT-NHNN (đã sửa đổi, bổ sung) quy định chủ tài khoản thanh toán không được cho thuê, cho mượn tài khoản thanh toán của mình.

Các hành vi vi phạm trên sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định tại khoản 5, 6 Điều 26 Nghị định 88/NĐ-CP ngày 14/11/2019 (đã sửa đổi, bổ sung). Cụ thể, phạt tiền từ 40 triệu đồng đến 50 triệu đồng đối với các hành vi: Thuê, cho thuê, mượn, cho mượn tài khoản thanh toán, mua bán thông tin tài khoản thanh toán với số lượng từ 1 tài khoản thanh toán đến dưới 10 tài khoản thanh toán mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự; phạt tiền tiền từ 50 triệu đồng đến 100 triệu đồng đối với các hành vi: Thuê, cho thuê, mượn, cho mượn tài khoản thanh toán, mua bán thông tin tài khoản thanh toán với số lượng từ 10 tài khoản thanh toán trở lên mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

Để góp phần giải quyết vấn đề nêu trên, đảm bảo việc mở, sử dụng tài khoản thanh toán đúng quy định của pháp luật, NHNN kiến nghị UBND các tỉnh, thành phố phối hợp: Chỉ đạo Sở Thông tin và Truyền thông, các cơ quan truyền thông, báo chí trên địa bàn tăng cường công tác tuyên truyền, cảnh báo tới người dân và các tổ chức, cá nhân trên địa bàn, đặc biệt là học sinh, sinh viên, người chưa thành niên về phương thức thủ đoạn của các đối tượng phạm tội, quy định pháp luật liên quan, nâng cao nhận thức về tuân thủ pháp luật và có biện pháp phòng, chống hiệu quả, không để bị lợi dụng cho các mục đích bất hợp pháp;

Đồng thời, chỉ đạo các trường học, cơ sở giáo dục đào tạo trên địa bàn triển khai quán triệt, thông tin kịp thời tới toàn bộ học sinh, sinh viên và phụ huynh về các phương thức thủ đoạn của các đối tượng phạm tội, các hành vi bị cấm trong hoạt động mở, sử dụng tài khoản thanh toán và quy định xử phạt vi phạm hành chính nhằm nâng cao nhận thức về tuân thủ pháp luật và không để bị lợi dụng cho các mục đích bất hợp pháp.