Trước đó, ngày 30/11/2024, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV. Trong Nghị quyết của Quốc hội có nêu rõ nội dung: Quốc hội thống nhất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người từ năm 2025, bảo đảm sức khỏe cộng đồng, trật tự, an toàn xã hội.

Quyết định này nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là thanh, thiếu niên, đồng thời minh chứng rằng tiếng nói của trẻ em đã được lắng nghe, nguyện vọng chính đáng của các em về môi trường không khói thuốc đang thành hiện thực.

Trước đó, tại phiên trả lời chất vấn Quốc hội ngày 11/11/2024, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã đề nghị Quốc hội đưa ngay nội dung cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng vào Nghị quyết tại Kỳ họp thứ 8 trước khi Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá được xem xét, sửa đổi trong thời gian tới. Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, có như vậy mới đáp ứng được nhu cầu cấp thiết của thực tiễn và nhanh chóng triển khai các giải pháp bảo vệ người dân, đặc biệt là trẻ em.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho hay: Tỷ lệ hút thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng hiện nay đang tăng nhanh, nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng.

Qua điều tra tại 34 tỉnh, thành phố vào năm 2020 cho thấy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở người trưởng thành từ 15 tuổi trở lên tăng 18 lần từ 0,2% năm 2015 lên 3,6% năm 2020, trong đó tập trung cao nhất ở nhóm tuổi từ 15 đến 24 tuổi. Kết quả điều tra liên quan đến sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng theo các nhóm tuổi thấy rằng, nhu cầu và việc sử dụng trong giới trẻ, đặc biệt là đối với phụ nữ và trẻ em gái cũng tăng lên.

Trên cơ sở liên quan đến tác hại thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đã có rất nhiều báo cáo khoa học, ảnh hưởng tới tim, gan, loạn thần. Trong năm 2023 có 1.234 người điều trị liên quan tới thuốc lá điện tử. Và trong mỗi năm có khoảng 40.000 người/năm mắc bệnh và ảnh hưởng tới sức khỏe do thuốc lá.

Trong suốt nhiều năm qua, thuốc lá đã trở thành một trong những nguyên nhân chính gây ra các bệnh không lây nhiễm như ung thư phổi, tim mạch, đột quỵ và nhiều bệnh lý nguy hiểm khác.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, thuốc lá là nguyên nhân gây tử vong cho hơn 8 triệu người mỗi năm trên toàn cầu. Tổ chức Y tế Thế giới cũng đã khẳng định, không có bằng chứng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nong ít hại hơn thuốc lá điếu. Thuốc lá thế hệ mới đều chứa nicotine gây nghiện và có hại, đặc biệt với não bộ trẻ em. Một số sản phẩm thuốc lá điện tử chứa các chất độc hại còn cao hơn thuốc lá điếu thông thường.

Việc cấm thuốc lá thế hệ mới nhằm ngăn chặn sự gia tăng của các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới, đặc biệt là thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng (heat-not-burn) và các sản phẩm thuốc lá có hương vị.

Thuốc lá thế hệ mới là những sản phẩm đang thu hút giới trẻ bởi sự tiện lợi và các quảng cáo lôi cuốn. Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng dù không đốt cháy như thuốc lá truyền thống, nhưng các sản phẩm này vẫn chứa nhiều chất độc hại, có thể gây nghiện và tác động xấu đến sức khỏe.

Mặc dù đã có những cảnh báo rõ ràng về tác hại của thuốc lá truyền thống, nhưng việc sử dụng thuốc lá thế hệ mới vẫn đang có xu hướng gia tăng, đặc biệt là trong giới trẻ.

Chính vì vậy, theo các chuyên gia, việc tuyên truyền và nâng cao nhận thức cộng đồng về các tác hại của thuốc lá thế hệ mới là điều vô cùng cần thiết. Các chiến dịch truyền thông, đặc biệt là trên các nền tảng mạng xã hội, cần được đẩy mạnh để người dân hiểu rõ sự nguy hiểm của các sản phẩm thuốc lá hiện đại.