Trong báo cáo gửi Ban Chỉ đạo các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm mới đây, Bộ Giao thông vận tải cho biết, dự kiến trong tháng 9 tới sẽ trình Bộ Chính trị xem xét, có ý kiến về chủ trương đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam dài 1.545 km.

Việt Nam xem xét tuyến đường sắt cao tốc trị giá 58,7 tỷ USD.

Dự án đi qua 20 tỉnh, thành phố

Dự án có điểm đầu tại ga Ngọc Hồi - TP Hà Nội, điểm cuối tại ga Thủ Thiêm - TPHCM, đi qua 20 tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng trị, Thừa Thiên Huế, Đà Nằng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, TP.HCM.

Báo cáo nghiên cứu do Bộ GTVT trình cấp có thẩm quyền cho biết, quy mô đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam là hai tuyến, khổ đường 1.435 mm, điện khí hóa, tổng chiều dài 1.545 km. Đoàn tàu áp dụng công nghệ động lực học phân tán, tốc độ chạy tối đa khoảng 320km/h.

Toàn bộ dự án dự kiến ​​có tổng vốn đầu tư khoảng 58,71 tỷ USD. Trong đó, chi phí giải phóng mặt bằng (GPMB) là 1,98 tỷ USD, chi phí xây dựng là 31,58 tỷ USD, chi phí thiết bị là 15 tỷ USD, chi phí tư vấn và quản lý dự án là 5,82 tỷ USD và chi phí dự phòng là 4,07 tỷ USD. .

Để đảm bảo hiệu quả đầu tư và phù hợp với khả năng cân đối nguồn lực và nhu cầu giao thông, dự án sẽ được chia thành hai giai đoạn.

Giai đoạn 1: Đầu tư đoạn Hà Nội - Vinh và đoạn Nha Trang - Thành phố Hồ Chí Minh, với tổng chiều dài 665 km. Ước tính tổng mức đầu tư là 24,72 tỷ USD, trong đó, chuẩn bị đầu tư toàn tuyến cho giai đoạn 2020-2026, xây dựng từ 2027-2031, đưa vào khai thác khoảng năm 2032.

Giai đoạn 2: Đầu tư đoạn Vinh - Nha Trang kết nối toàn tuyến, tổng chiều dài 894 km. Tổng mức đầu tư dự kiến ​​là 33,99 tỷ USD, đoạn Vinh-Đà Nẵng đưa vào khai thác khoảng năm 2040; đoạn Đà Nẵng-Nha Trang khai thác vào khoảng năm 2045-2050.

Trước đó, theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, kết quả thẩm tra của Liên minh Tư vấn thẩm định quốc tế cho thấy, trong Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án (BCNCTKT) còn nhiều vấn đề cần được đánh giá, cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo tính khả thi. Các vấn đề bao gồm: lựa chọn cấp tốc độ thiết kế và khai thác; hướng tuyến và kết nối với mạng lưới giao thông trong nước và quốc tế; tổng mức đầu tư và kế hoạch huy động vốn…

Đây là dự án có quy mô, tổng mức đầu tư lớn, công nghệ phức tạp, tác động lớn và ảnh hưởng về lâu dài đến sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước, nên Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần đánh giá toàn diện các vấn đề liên quan. Do đó, quá trình thẩm định có thể kéo dài.

Dự kiến được trình trong tháng 9 

Theo giới thiệu của Bộ GTVT, từ năm 2005, Bộ GTVT đã triển khai một số nghiên cứu về đường sắt tốc độ cao. Năm 2009, Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi của dự án đã được Hội đồng thẩm định quốc gia thông qua, Bộ Chính trị tán thành chủ trương đầu tư. Tuy nhiên, tại kỳ họp Quốc hội tháng 5 năm 2010, dự án đường sắt cao tốc đã không được thông qua.

Thực hiện Nghị quyết của Ban chấp hành Trung ương và chỉ đạo của Thủ tướng, thời gian qua Bộ GTVT đã rà soát, bổ sung hoàn thiện BCNCTKT. Trong quá trình nghiên cứu, Bộ GTVT đã tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo lấy ý kiến của các cơ quan, các chuyên gia, nhà khoa học; thống nhất bằng văn bản với 20 địa phương có dự án đi qua.

Bộ GTVT đã tổ chức lấy ý kiến ​​các bộ, ngành liên quan. Nhiều hội nghị, hội thảo do Chính phủ, Ban Kinh tế Trung ương, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội khóa XIV, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức. Bộ Giao thông vận tải đã tiếp thu các ý kiến ​​đóng góp và hoàn thiện báo cáo kỹ thuật trình Thủ tướng Chính phủ trong tháng 2/2019. Do quy mô thuộc tiêu chí dự án lớn cấp quốc gia nên ngày 11/7/2019, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 859 / QĐ-TTg thành lập Hội đồng thẩm định Nhà nước để thẩm định BCNCTKT.

Căn cứ chương trình làm việc năm 2021 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT đã xây dựng Đề án đường sắt tốc độ cao trục Bắc - Nam và đã xin ý kiến ​​của Ban Kinh tế Trung ương, Ủy ban của Quốc hội bao gồm Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Tài chính và Ngân sách CNS và Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường.

Báo cáo của Bộ GTVT trình Ban Chỉ đạo các công trình, dự án trọng điểm, trọng điểm quốc gia trong lĩnh vực GTVT nêu rõ: Trên cơ sở các ý kiến góp ý, Bộ GTVT đã tiếp thu, hoàn thiện và trình Bí thư Ban Cán sự Đảng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tại Tờ trình số 09/TTr-BCSĐ ngày 20/9/2021. Tuy nhiên, do dự án đang được Hội đồng thẩm định Nhà nước thẩm định nên Bí thư Ban Cán sự Đảng Chính phủ chỉ đạo Ban Cán sự Đảng Bộ GTVT đã gửi Văn phòng Trung ương Đảng đề nghị báo cáo Bộ Chính trị cho phép lùi thời hạn báo cáo về chủ trương đầu tư dự án đến khi có kết quả thẩm định của hội đồng thẩm định.