WHO thông báo tại Geneva rằng họ đã đặc biệt khuyến cáo sử dụng nirmatrelvir và ritonavir, được bán dưới tên Paxlovid, cho những bệnh nhân COVID-19 mức độ nhẹ và trung bình có nguy cơ nhập viện cao nhất. Cơ quan y tế của Liên hợp quốc cho biết: Thuốc kháng virus đường uống được phát triển bởi Pfizer và là “lựa chọn điều trị tốt nhất cho những bệnh nhân có nguy cơ cao cho đến nay”. “Tuy nhiên, tình trạng sẵn có, thiếu minh bạch về giá trong các thỏa thuận song phương do nhà sản xuất thực hiện và yêu cầu kiểm tra nhanh chóng và chính xác trước khi sử dụng, đang biến loại thuốc này trở thành một thách thức lớn đối với các nước có thu nhập thấp và trung bình” – WHO lưu ý.

Ảnh minh họa (Nguồn: UN)

Giảm nguy cơ nhập viện

Theo WHO, Paxlovid được khuyến cáo đặc biệt cho những bệnh nhân bị COVID-19 không nghiêm trọng, những người có nguy cơ phát triển bệnh nặng và nhập viện cao nhất, chẳng hạn như những người chưa được tiêm chủng, lớn tuổi hoặc bị ức chế miễn dịch.

Khuyến nghị dựa trên dữ liệu mới từ hai thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng với hơn 3.000 bệnh nhân. Nguy cơ nhập viện giảm 85%. Trong nhóm nguy cơ cao, điều đó có nghĩa là ít hơn 84 trường hợp nhập viện trên 1.000 bệnh nhân.

Việc sử dụng cho những bệnh nhân có nguy cơ thấp hơn không được khuyến khích vì những lợi ích được tìm thấy là không đáng kể.

Nỗi sợ hãi bất công bằng

Một trở ngại đối với các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình là thuốc chỉ có thể được sử dụng khi bệnh ở giai đoạn đầu, nên việc xét nghiệm nhanh chóng và chính xác là điều cần thiết để có kết quả thành công.

WHO cho biết: “Cải thiện khả năng tiếp cận với xét nghiệm và chẩn đoán sớm trong các cơ sở chăm sóc sức khỏe ban đầu sẽ là chìa khóa cho việc triển khai phương pháp điều trị này trên toàn cầu”.

Cơ quan Liên hợp quốc cũng lo ngại rằng khi tiếp cận, các nước nghèo hơn “sẽ lại bị đẩy xuống cuối hàng”, như đã xảy ra với vaccine COVID-19.

Triển vọng chung bị hạn chế

Hơn nữa, sự thiếu minh bạch từ phía đơn vị sản xuất đang khiến các tổ chức y tế công khó có được bức tranh chính xác về tình trạng sẵn có của thuốc, cũng như những quốc gia nào tham gia vào các giao dịch song phương và những gì họ đang thanh toán.

Ngoài ra, thỏa thuận cấp phép giữa Pfizer và Tổ chức Bằng sáng chế Thuốc (MPP) do Liên hợp quốc hậu thuẫn giới hạn số quốc gia có thể hưởng lợi từ việc sản xuất thuốc chung.

Paxlovid sẽ được đưa vào danh sách sơ tuyển của WHO trong ngày 22/4, nhưng các sản phẩm chung vẫn chưa có sẵn từ các nguồn đảm bảo chất lượng. Sơ tuyển có nghĩa là WHO đã đánh giá một loại thuốc và nó đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, do đó đủ điều kiện để mua sắm bởi các cơ quan y tế quốc gia.

Minh bạch hơn về giá cả và giao dịch

Một số công ty, trong đó có nhiều công ty thuộc phạm vi điều chỉnh của thỏa thuận cấp phép, đang thảo luận với Cơ quan sơ tuyển của WHO nhưng có thể mất một thời gian để tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế để họ có thể cung cấp thuốc ra quốc tế.

WHO đã khuyến nghị Pfizer minh bạch hơn về giá cả và giao dịch của mình. Gã khổng lồ dược phẩm cũng được khuyến khích mở rộng phạm vi địa lý của thỏa thuận cấp phép để nhiều nhà sản xuất thuốc generic hơn có thể sản xuất thuốc và cung cấp thuốc nhanh hơn với giá cả phải chăng.

Trong những diễn biến khác, WHO cũng đã cập nhật khuyến cáo của mình về một loại thuốc kháng virus khác là remdesivir, cho thấy rằng thuốc này có thể được sử dụng cho những bệnh nhân COVID-19 mức độ nhẹ hoặc trung bình có nguy cơ nhập viện.

Khuyến cáo sử dụng cho những bệnh nhân bị COVID-19 nặng hoặc nguy kịch đang được xem xét./.