Đối diện với tình trạng thiếu hụt chuyên gia AI

Khảo sát Hopes and Fears Global Workforce Survey 2023 của PwC cho thấy rằng người lao động tại Việt Nam nhìn chung đều lạc quan về các cơ hội và lợi ích mà AI có thể mang lại, với 60% đồng ý rằng AI có thể cải thiện năng suất của họ tại nơi làm việc và 58% tin rằng AI mở ra cơ hội học các kỹ năng mới. Tuy nhiên, cũng có lo ngại rằng AI có thể dẫn đến mất việc làm ở một số lĩnh vực.

Theo Báo cáo Cơ hội AI cho Việt Nam - Một số khuyến nghị (AI Opportunity Agenda for Vietnam) của Google - Việt Nam đang phải đối diện với tình trạng thiếu hụt chuyên gia AI, với ước tính chỉ có khoảng 300 chuyên gia AI trong nguồn nhân lực.

Báo cáo từ TopDev, một nền tảng việc làm trong lĩnh vực CNTT, chỉ ra sự khoảng cách đáng kể giữa trình độ kỹ năng hiện có và yêu cầu thị trường đối với việc làm CNTT tại Việt Nam, đặc biệt là trong lĩnh vực AI. Báo cáo cũng ước tính mỗi năm, Việt Nam thiếu hụt khoảng 150.000-200.000 lập trình viên và kỹ sư công nghệ.

Xây dựng một lực lượng lao động chuyên môn về AI là vô cùng quan trọng để đảm bảo rằng Việt Nam có đủ nhân lực để đáp ứng nhu cầu của các dự án AI.

Theo báo cáo gần đây của Salesforce, giải quyết tình trạng thiếu nhân tài AI là rất cần thiết để nâng cao sức cạnh tranh của ngành AI Việt Nam trong khu vực. Ngoài việc thu hẹp khoảng cách về kỹ năng số, điều quan trọng là đảm bảo rằng các chương trình nâng cao và tái đào tạo AI có tính bao trùm và bền vững. Ví dụ, Việt Nam có cơ hội tập trung hơn nữa vào việc thúc đẩy tiếp cận internet cho phụ nữ, nâng cao kỹ năng số và giáo dục STEM.

Phát triển các chương trình đào tạo kỹ năng

Theo các chuyên gia của Google, xây dựng một lực lượng lao động được AI hỗ trợ sẽ đòi hỏi một tầm nhìn chung - và trách nhiệm chung - giữa ba nhóm liên quan. Trong đó, doanh nghiệp có vai trò quan trọng trong việc phát triển các chương trình đào tạo kỹ năng mới tập trung vào chuẩn bị cho AI.

Tuy nhiên, với tác động chuyển đổi của AI đối với tất cả các lĩnh vực kinh tế, nỗ lực của từng công ty là không đủ – các công ty sẽ cần thiết lập các mối quan hệ đối tác đào tạo AI đa ngành mới để đảm bảo người lao động trong tất cả các ngành công nghiệp sẵn sàng khai thác AI một cách hiệu quả.

Giới học thuật, các quỹ và tổ chức tư vấn cần đẩy mạnh nghiên cứu mới để hiểu rõ những gì đã và chưa hiệu quả trong quá khứ về việc chuẩn bị nguồn nhân lực cho các công nghệ mới, và sau đó áp dụng những hiểu biết đó để đảm bảo rằng những người lao động có mức lương thấp và cộng đồng nông thôn hay những cộng đồng chưa được quan tâm đầy đủ, sẽ là trung tâm của các chương trình nhân lực về AI.

Quan trọng nhất, các chính phủ cần hỗ trợ mở rộng quy mô các chương trình đào tạo AI để tiếp cận tất cả các cộng đồng, đồng thời xây dựng những biện pháp hỗ trợ hiệu quả hơn – như "tấm đệm lò xo" – để giúp những người lao động bị ảnh hưởng bởi AI có thể đào tạo lại kỹ năng và nhanh chóng thích nghi, từ đó tìm kiếm được công việc mới và tốt hơn.

Mục tiêu của tất cả những nỗ lực này là đảm bảo rằng AI mở rộng khả năng tiếp cận các kỹ năng và kiến thức chuyên môn, đồng thời tạo ra nhiều cơ hội phát triển cho người lao động thuộc mọi tầng lớp.